M. Bimmel / A.G. Oldenmenger
Kolperstraat 25 : Inden Vos ende Craen
bouwjaar: XIV B
verbouwingen: XIXA, 1988, 1995
huidige functie: woning / winkel
Bouwhistorie
'Inden Vos ende Craen' (1573)
Kolperstraat 25
|
Hoewel het pand ter plaatse van de gedempte stadsgracht staat, wordt er wel cijns geheven. Het perceel wordt over een breedte van 20 voet (= 5,76 m) aangeslagen. Dit is gelijk aan de huidige breedte met inbegrip van beide zijmuren. Gijs van Brakel, die ook voor het linker buurpand moest betalen, is cijnsplichtige. Hij wordt opgevolgd door de lakenkoopman Jacob van Delft, die in 1553 als bezitter aangeslagen wordt voor drie schouwen. Deze zullen zich tegen de muur tussen het voor- en achterhuis bevonden hebben. Het pand is opvallend diep gefundeerd met grondbogen. Mogelijk is dit het gevolg van de aanwezigheid van de stadsgracht. De rechter muur is dieper gefundeerd dan de linker. Beide muren lijken even oud, waarschijnlijk 14de-eeuws. De kelder onder het achtergedeelte dateert uit dezelfde tijd. Het pand had blijkbaar vanaf de bouw een indeling in een voor- en achterhuis. De kelder was niet vanaf het achtererf | 368 |
|
toegankelijk, wat erop kan duiden dat dit terrein behoorde bij Fonteinstraat 3. De linker zijmuur heeft op de begane grond en ook op de eerste verdieping spaarnissen met rondbogen. | 369 |
Literatuur
CB 1520 f 54v; CB 1573 f 67v; H 1547; HT 1553; Mosmans 1390.
A. van Drunen, Gemeentelijk monument
Kolperstraat 25-25a
BeschrijvingAlgemeen:Het pand aan de westzijde van de Kolperstraat heeft een rechthoekige plattegrond en omvat een kelder, begane grond, eerste verdieping en een zolderniveau onder een mansarde dak. De indeling van het pand heeft lange tijd bestaan uit een voorhuis met een vast achterhuis die beide zijn onderkelderd. De brandmuur tussen de beide delen is geheel verdwenen. De oorspronkelijke indeling is nog af te leiden uit het patroon van de spaarnissen in de linkerzijmuur. De kelders met gemetselde tongewelven (6 x 12,5/13 x 26cm) zijn niet uit de eerste bouwfase. Het pand is voorzien van enkelvoudige balklagen met een duivejagerprofilering (XIXa) en een mansarde kap met dekbalkjukken uit de eerste helft van de twintigste eeuw. Het onderste deel van de kap is gedekt met oranje-rode oud Hollandse pannen, de punt is voorzien van dakleer. Tijdens de verbouwing van 1988 is het gehele achterterrein volgebouwd.Voorgevel:De voorgevel is een gepleisterde en van horizontale schijnvoegen voorziene lijstgevel (XIXA) die oorspronkelijk in schoon metselwerk was uitgevoerd. De moderne winkelpui, bestaande uit een etalage met aan weerszijden een deur, is tijdens een recente verbouwing aangebracht. De pui is aan de bovenzijde voorzien van een paneelfries en een waterlijst. De gevel heeft twee vensterassen met vensteropeningen voorzien van een hardstenen onderdorpel en vernieuwde vensters. In 1988 zijn op de eerste verdieping en de zolderverdieping respectievelijk twee zesruits en twee vierruits schuiframen aangebracht. De kozijnen hebben een kwartrond profilering, de brede middenstijl van de ramen zijn voorzien van een naaldprofilering. De gevel is afgesloten met een tandlijst en een kroonlijst met een uitkragende bakgoot.Linkerzijgevel:In de linkerzijgevel zijn ter plaatse van het kelderniveau grondbogen aanwezig. Op het niveau van de begane grond zijn tijdens verbouwingen in 1988 en 1995 spaarnissen aangetroffen. De muur is hier gemetseld in bakstenen van 5,5/6,5 x 12,5/13 x 26/27cm en met een tienlagenmaat van 72cm wat duidt op een oorsprong in de tweede helft van de veertiende eeuw.Rechterzijgevel:In de rechterzijgevel zijn ter plaatse van het kelderniveau grondbogen aanwezig. Op het niveau van de begane grond is muur gemetseld in bakstenen van 5,5/6,5 x 12,5/13 x 26/27cm en met een tienlagenmaat van 72cm wat duidt op een oorsprong in de tweede helft van de veertiendeeeuw. | 1 |
Achtergevel:De gesausde achtergevel is na de verbouwing in 1988 inpandig geworden. De topgevel is hiertoe gedeeltelijk afgetopt. De gevel is net als de beide zijgevels gemetseld met bakstenen van 5,5/6,5 x 12,5/13 x 26/27cm en met een tienlagenmaat van 72cm (XIVB). Op de eerste verdieping bevindt zich een deur en een draaiend T-venster en in de top zijn twee draairamen aanwezig.Interieur:Het interieur maakt geen deel uit van deze verkenning.Redengevende omschrijvingHet pand Kolperstraat 25-25a heeft monumentale waarde vanwege de gevels, de bouwstijl, de karakteristieke bouwmassa en de als ensemble. Tevens heeft het pand bouwhistorische en kunsthistorische betekenis vanwege de aanwezige balklagen, de kapconstructie, de aanwezigheid van structuurbepalende kelders en de interieurindeling en afwerkingen. Het pand heeft historische waarde en is representatief voor de negentiende-eeuwse ontwikkeling van de stad ‘s-Hertogenbosch. | 2 |
Gemeente 's-HertogenboschKelder
|
Kelder eind 16e eeuw zeker aanwezig |
Verkennend onderzoek publieksfuncties kelders aan Markt en Pensmarkt
Mosmans
Colpertstraat
Kaanders1390. "De Vos en de Kraan" anno 1604; doelt op de bekende fabel van Lafontaine. | 71 |
Jan Mosmans, Alph.G.J. Mosmans, Oude namen van huizen en straten te Adresboeken
Kolperstraat 25
M 1390
Kolperstraat A 88 (????)
| 1790 | J.M. Wenmakers bron |
| 1822 | Maria Elisabeth Wenmakers (winkelierster) bron |
Kolperstraat A 286 (????)
| 1865 | weduwe G. Gerritse (vischhandelaarster) - J.W. Sindikus (gepens. kapitein) |
| 1875 | J.W. Sindikus (gep. kapitein) |
Kolperstraat A 288 (1880)
| 1881 | wed. G. Gerritse (vischhandelaarster) - A. Pijnenburg (mr. timmerman) |
| 1908 | Th. M. Kaanders (modiste) - H.J.M. Korst |
Kolperstraat 25 (1909)
| 1910 | Th. Kaanders (modiste, dameshoeden) - H. Korst |
| 1928 | mej. Th.M. Kaanders |
| 1943 | J.P. Kuijpers (kleermaker) - J.P. Kuijpers (kleermaker) |
Bossche Encyclopedie |